Phương pháp phân bổ chi phí bán hàng Đối với những doanh nghiệp thương mại có chu kỳ kinh doanh dài, trong kỳ không có hoặc có ít sản phẩm tiêu thụ thì cuối kỳ doanh nghiệp cần phân bổ một phần chi phí bán hàng cho số hàng còn lại cuối kỳ.

Bài viết liên quan cần lưu ý: Công việc của 1 kế toán bán hàng

Khoản chi phí bán hàng cần phân bổ cho hàng còn lại cuối kỳ được xác định theo công thức sau:

Từ đó, xác định phần chi phí bán hàng phải phân bổ cho hàng đã tiêu thụ trong kỳ theo công thức:

Trong đó:
- Tổng chi phí bán hàng cần phân bổ bao gồm chi phí bán hàng của hàng còn lại đầu kỳ (dư Nợ đầu kỳ của tài khoản 1422 hoặc 242 - chi tiết chi phí bán hàng) và chi phí bán hàng thực tế phát sinh trong kỳ (đã trừ các khoản ghi giảm chi phí).

Đây là trường hợp phân bổ toàn bộ chi phí. Trong thực tế, doanh nghiệp có thể chỉ chọn một số khoản chi phí lớn và liên quan đến cả hai bộ phận hàng hoá (hàng đã tiêu thụ trong kỳ và hàng còn lại cuối kỳ) để phân bổ; còn các khoản mục chi phí khác, có thể hạch toán chi tiết được sẽ được tập hợp riêng cho từng bộ phân hàng hoá tiêu thụ.

- Tổng tiêu thức phân bổ của hàng đã tiêu thụ trong kỳ và hàng còn lại chưa tiêu thụ cuối kỳ bằng tổng tiêu thức phân bổ của hàng còn lại chưa tiêu thụ đầu kỳ và hàng phát sinh tăng trong kỳ. Tiêu thức này có thể là trị giá mua của hàng hoá, doanh thu của hàng hoá hoặc số lượng, trọng lượng của hàng hoá...

Phương pháp hạch toán phân bổ và kết chuyển chi phí bán hàng

Hạch toán chi phí bán hàng được thực hiện trên tài khoản 641 "Chi phí bán hàng". Tài khoản này được mở chi tiết theo từng nội dung chi phí như chi phí nhân viên, chi phí vật liệu, bao bì....

Cuối kỳ, kế toán tiến hành kết chuyển chi phí bán hàng để xác định kết quả kinh doanh trong kỳ.

Cụ thể:

- Đối với những doanh nghiệp có kỳ phát sinh chi phí phù hợp với kỳ ghi nhận doanh thu, chi phí bán hàng được kết chuyển hết cho hàng hoá, dịch vụ tiêu thụ trong kỳ, kế toán ghi:  

 Nợ TK911: Chi phí bán hàng trừ vào kết quả kinh doanh

Có TK641: Kết chuyển toán bộ chi phí bán hàng

- Đối với những doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh dài, lượng hàng tồn kho lớn, chi phí bán hàng cao trong khi doanh thu trong kỳ không đáng kể, doanh nghiệp sẽ phân bổ một phần chi phí bán hàng cho kỳ sau, kế toán ghi:

 Nợ TK142(1422) hoặc 242 (chi tiết chi phí bán hàng): Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng còn lại chưa tiêu thụ cuối kỳ

Nợ TK911: Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng tiêu thụ trong kỳ

Có TK641: Kết chuyển chi phí bán hàng phát sinh trong kỳ Sang kỳ sau, khi phân bổ và kết chuyển chi phí bán hàng cho hàng tiêu thụ trong kỳ, kế toán sẽ ghi các bút toán sau:

+ Kết chuyển chi phí bán hàng kỳ trước trừ vào kết quả kinh doanh trong kỳ này:

Nợ TK 911: Chi phí bán hàng kỳ trước trừ vào kết quả kinh doanh trong kỳ

Có TK142(1422) hoặc 242 (chi tiết chi phí bán hàng): Chi phí bán hàng kỳ trước đã kết chuyển trừ vào kết quả kinh doanh trong kỳ này

+ Phân bổ và kết chuyển chi phí bán hàng phát sinh trong kỳ:

Nợ TK142(1422) hoặc 242 (chi tiết chi phí bán hàng): Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng còn lại chưa tiêu thụ cuối kỳ Nợ TK911: Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng tiêu thụ trong kỳ

Có TK641: Kết chuyển chi phí bán hàng phát sinh trong kỳ

Mời bạn tham khảo khóa học: "Kế toán doanh nghiệp thương mại dịch vụ" để biết được cách hạch toán chi tiết cụ thể hơn khi xử lý chứng từ thực tế của doanh nghiệp thương mại đang hoạt động.